Definitie van kleurzwakte
De waarneming van kleuren is gebaseerd op het vermogen om onderscheid te maken tussen de drie primaire kleuren rood, groen en blauw. Mensen mengen alle andere kleuren uit deze primaire kleuren. Speciale lichtgevoelige cellen zijn verantwoordelijk voor kleurwaarneming: de kegeltjes, die zich in het netvlies bevinden. Als de waarneming van een van deze primaire kleuren gestoord is, spreekt men van kleurenzien-deficiëntie, bijvoorbeeld rood-groen-zien-deficiëntie en groen-blauw-zien-deficiëntie. In het ergste geval, als je een of meer kleuren helemaal niet meer kunt zien, staat dit bekend als kleurenblindheid.
Mannen en kleurzwakte
De volgende cijfers laten zien hoeveel mensen kleurenblind zijn: Ongeveer acht procent van alle mannen, maar slechts 0,4 procent van de vrouwen lijdt eraan, meldt de Beroepsvereniging van Oftalmologen (BVA). Rood-groen kleurenblindheid is het meest wijdverspreid en maakt ongeveer 50 procent van alle gevallen uit. Dit betekent dat er alleen al in Duitsland ongeveer 3,5 miljoen mensen aan lijden. Totale kleurenblindheid, waarbij de getroffenen alleen licht en donker kunnen onderscheiden, is veel zeldzamer - slechts één op de 100.000 mensen lijdt hieraan. Ze hebben ook een verminderde gezichtsscherpte en hebben last van ernstige schitteringen [1].
De volgende afbeeldingen simuleren hoe kleurenblinden de wereld zien. Je kunt het originele beeld zien en hoe het verandert bij rood-, groen- of blauwblindheid:
Figuur 1: Simulatie van verschillende kleurenblindheden. Origineel (linksboven), roodblindheid (rechtsboven), groenblindheid (linksonder) en blauwblindheid (rechtsonder)
Mogelijke problemen bij het beheren van een website
Het wordt moeilijk voor mensen met kleurenblindheid wanneer een bepaalde betekenis met een kleur wordt geassocieerd. Kleurenblindheid kan de verschillen tussen verschillende kleuren vervagen, waardoor het moeilijker wordt om ze van elkaar te onderscheiden. Dit kunnen bijvoorbeeld de kleuren van verschillende gegevens in een diagram zijn. De problemen die mensen hierbij ondervinden, worden weergegeven in afbeelding 2:
Figuur 2: Links het ongewijzigde diagram, rechts met gesimuleerde groene blindheid
Terwijl alle kleuren gemakkelijk te onderscheiden zijn in de ongewijzigde afbeelding links, wordt het verschil veel moeilijker voor iemand met kleurenblindheid. De betekenis van de kleur van knoppen, de markering van gebieden op kaarten of algemene kleurvlakken kunnen ook verborgen blijven voor mensen met kleurenblindheid.
Hoe Eye-Able de kleuren aanpast
Om mensen met een kleurenzwakte te helpen, heeft Eye-Able de functie voor kleurenzwakte geïntegreerd. Zoals tot nu toe is gebleken, zijn er verschillende soorten en gradaties van kleurenzwakte. Daarom biedt Eye-Able in totaal zes verschillende modi. Er is een speciaal aangepast proces voor elke kleurverzwakking, de optie om de kleuren volledig te verwijderen en om het contrast of de kleurverzadiging te verhogen. De intensiteit kan voor elk van de functies worden aangepast. 100% betekent een correctie voor kleurenblindheid, terwijl lagere waarden zwakke kleuren compenseren. Om kleurverschillen beter zichtbaar te maken voor de getroffenen, worden de aangetaste kleurgebieden verschoven in de richting van zichtbare kleuren. Bij het corrigeren van een roodzwakte, bijvoorbeeld, worden de rode kleuren verschoven naar het blauwe kleurenspectrum. Eye-Able past alle zichtbare kleuren op de website aan. De volgende illustratie toont de voordelen van deze functie:
Afbeelding 3: Illustratie van kleurcorrectie met behulp van Ishihara-testbeelden (Bron: Wellcome-collectie CC BY 4.0)
Zoals te zien is in afbeelding 3, kunnen kleurverschillen beter worden weergegeven voor degenen die zijn beïnvloed door kleurcorrectie. Naast de respectieve kleurzwakke modi kan ook het verhogen van het contrast of de kleurverzadiging tot een verbetering leiden. Het volgende stoplicht toont nog een voorbeeld van hoe kleurcorrectie voor het oog kleurverschillen weer zichtbaar kan maken:
Afbeelding 4: Verkeerslicht met normale kleuren (links), verkeerslicht voor mensen met rode zwakte (midden), verkeerslicht voor mensen met rode zwakte na de Eye-Able correctie (rechts)
Bronnen en meer informatie
Voor geïnteresseerden zijn hier enkele van onze bronnen en verder informatiemateriaal:
[2] https://www.sehtestbilder.de/sehtest/
Je kunt hier ook zelf een oogtest uitvoeren. Let op: een online oogtest kan dus altijd slechts een indicatie geven. Raadpleeg een oogarts als je een tekort aan kleurwaarneming vermoedt.
[3] Françoise Viénot, Hans Brettel en John D. Mollon
Digitale videokleurenkaarten voor het controleren van de leesbaarheid van displays door dichromaten
Kleurenonderzoek en -toepassing, 24(4): 243-252, 1999.